Мектеп бастан кешіретін қиындықтардың ішінде психофизикалық дамуында шамалы ауытқулары бар оқушылар санының өсуіне байланысты проблемалар ерекше орын алады. Бұл сұрақ тек жас мұғалімдер үшін ғана емес, тәжірибелі мұғалімдер үшін де өте маңызды.
Дамуында шамалы ауытқулары бар баланы психологиялық - педагогикалық қолдау - мектеп үшін салыстырмалы түрде жаңа, маңызды құбылыс болып табылады.
Мектепте оқуды бастау, мектеп өміріне кіру, жаңа әлеуметтік жағдай барлық санаттағы балалар үшін қиын міндет болып табылады. Сонымен қатар, мұғалім сыныпта оқу қиындықтары көп балалар болатытына, және әдетте мұндай жағдайлар мінез-құлық бұзылыстарымен бірге жүретініне дайын болуы керек. Бұл сөйлеу, есту, көру, астениялық күйлер, психикалық тәжірибелер, психопатологиялық мінез-құлық формалары бар оқушылар.
Л.М. Выготкий былай деп жазды: «Дамуы қиындаған бала өзінің қалыпты құрдастарына қарағанда аз және басқаша дамыған болады». Мектеп пен қоғамның міндеті- баланың дамуының бұзылуын қалыпқа келтіру үшін жағдай жасау.
Мектептегі бірінші сынып оқушыларының бейімделуін зерттеудің негізгі әдісі-бағытталған бақылау .Мінез-құлық пен оқу іс-әрекетін, сондай-ақ денсаулық жағдайы мен физикалық дамуы туралы деректерді талдау нәтижелері негізінде белгілі бір қиындықтарға тап болған студенттерді бөліп көрсету қажет. Баланы жалпы массадан бөлетін барлық жағдайларды, атап айтқанда сабақтағы басым эмоционалды жағдайды, өзгерісті, мектеп нормалары мен мінез-құлық ережелерін, әсіресе зейінді (алаңлаушылық, тұрақтылық және т. б.), ақыл-ой қабілеттерін, оқу белсенділігінің қарқынын және т. б. жазу керек.
Мектептегі оқудың алғашқы күндерінде есту қабілеті бұзылған оқушыларды анықтау өте маңызды, өйткені физикалық есту қабілетінің сақталуы оқу мен жазуды сәтті игерудің қажетті шарты болып табылады. Дыбыстар мен сөздерді нақты және дұрыс айту үшін бала оларды естуі керек. Есту қабілетінің аздап төмендеуімен ол сөйлеуді қалыпты қабылдау мүмкіндігін жоғалтады. Әдетте, бұл балалардың сөздік қоры шектеулі болады, сөйлеуінде белгілі бір ақаулар бар. Оқу мен жазуда келесі қателіктер болуы мүмкін: дауысты және саңырау дауыссыз дыбыстарды ажырата алмау, сөздің басталуы, дауыссыз дыбыстардың тіркесімінің бұрмалануы, сөйлеудің грамматикалық құрылымының бұзылуы және т.б.
Сонымен қатар, есту қабілеті нашар балалар тиісті жағдайлар жасалған кезде үлгерімі жақсы оқушы бола алады.
Мұғалімге есту қабілеті бұзылған оқушыны бірінші партаға отырғызуды ұсынған жөн. Материалды түсіндірген кезде мұғалім қатты сөйлеуі керек. Бала мұғалімнің жүзін көруі үшін сөздерді нақты айтыңыз. Қажет болса, материалды қайталаңыз, қателіктерге сапалы талдау жасаңыз және егер бірінші сынып оқушысының жұмысында есту жетіспеушілігімен байланысты қателер болса, бағаларды төмендетпеңіз.
Басқа оқушылардың қатысуымен баланың қол жеткізген оң қасиеттері мен жетістіктерін атап өту қажет. Алғашқы күндері мектепте бірнеше қосымша сабақтар өткізген жөн, оларда саңырау және дауысты, дауыссыз дыбыстарды, сөздің дыбыссыз бөліктерін ажыратуға және сөздік қорын байытуға көп көңіл бөлген жөн. Ата-аналардың назарын отбасында ересектердің сөйлеуіне қойылатын талаптарды дамыту қажеттілігіне аудару керек.
Көбінесе бірінші сынып оқушылары арасында сөйлеу қабілеті бұзылған оқушылар кездеседі.
Бұл қайталама проблемалардың пайда болуына әкеледі: шешілмеу, ұялшақтық, ашуланшақтық, жылау және т. б.

Оқыту кезінде астениялық ауытқуы бар балалардың жай-күйіне тән алаңдаушылық, тез ашулану, мазасыздану, кейде әлсізді, жылауықтық, күйзелу сияқты мінез-құлықтарды қалыпқа келтіру үшін ұсынылады:
үй тапсырмасының көлемін біртіндеп арттыру;
үй тапсырмаларын біртіндеп қиындату;
шаршаудың алғашқы белгілерінде олардың назарын басқа әрекетке ауыстырыңыз.
Балалардың осы санаты үшін тиімді әдіс-бұл оқушының отырған кезде мезгіл-мезгіл ыңғайланып отыру, кемінде үш рет орнынан тұрып сергу.
Кейде жаппай мектеп оқушылары арасында психопатикалық реакциясы бар балалар кездеседі . Мұндай реакциялардың пайда болуы туу жарақатына, ми инфекцияларына, ананың созылмалы ауруларына және басқа себептерге байланысты болуы мүмкін.
Психопатикалық реакцияның ауырлығы баланың өмір сүретін және дамитын жағдайларына байланысты. Көбінесе, ақылмен қатар, эмоционалды жағының да дамымауы байқалады (балалар осал, сезімтал, эмоционалды-суық, жабық, аффективті жарылыстарға бейім, жиі көңіл-күйдің өзгеріп отыруы). Төмен жұмыс қабілеттілігі оқу қиындықтарын жеңуге мүмкіндік бермейді. Олардың мінез-құлқының кемшіліктері алғашқы күндерден бастап көрінеді: олар оқу талаптарына қалай бағынуды білмейді, оқу тапсырмаларын орындамайды, тәртіпті бұзады, қақтығысады және т. б.
Психопатиялық бұзылулары бар балаларды оқыту кезінде оларды үй тапсырмаларын мұқият орындауға, тапсырмаларды біртіндеп қиындатуға, білімдегі олқылықтардың алдын алуға және мектеп оқушыларын өз іс-әрекеттерін талдауға үйрету қажет.
Педагог ұдайы олардың назарын аулауы тиіс, тыныш, біркелкі сөйлеу
(тонның көтерілуі, айқай бұл балаларға оңай әсер етеді).
Балалардың осы санатымен жұмыс істеу кезінде аса көп көңіл бөлу маңызды, өйткені ол жалпы теріс қасиеттерді жояды. Ата-аналармен байланысқа ерекше назар аудару керек, үйде де, мектепте де білім берудің бірыңғай тәсілі жүргізілуі маңызды. Мұғалім психопатикалық қасиеттер 10 жасқа дейін дұрысталуы мүмкін екенін есте ұстауы керек.
Осылайша, психофизикалық дамуда шамалы ауытқулары бар бірінші сынып оқушыларының бейімделуінің сәттілігі оқу процесін ұйымдастыруға, оқушылардың осы санатының даму ерекшеліктеріне сәйкес келуіне байланысты.

Дәрігерлер 6-7 жаста баланың мектепке баруы өте қиын деп санайды. Дұрыс айтылған, біздің әжелеріміз өздерінің немерелерін 9 жасында, жүйке жүйесі толық  қалыптасқан кезде жіберген. Алайда, егер сіз келесі қарапайым ережелерді сақтасаңыз, бүгінде елеулі аурулардың алдын алуға болады.
№1 ЕРЕЖЕ
Баланы бір уақытта бірінші сыныпқа және қандай да бір қосымша үйірмелерге жібермеңіз. Егер нәресте жүре алмаса, денсаулығына байланысты проблемалар туындауы мүмкін, невроз басталуы мүмкін. Сондықтан, егер спорт пен музыка сіздің балаңызды тәрбиелеудің қажетті бөлігі болып көрінсе, оны оқу басталардан бір жыл бұрын немесе екінші сыныптан бастап бастаңыз.
2 ЕРЕЖЕ
Есіңізде болсын, баланың зейін салып оқуы 10-15 минуттан аспайды. Сондықтан, сіз олармен сабақ өткізген кезде, әр 10-15 минут сайын үзіліс жасап, балаңызға физикалық жаттығулар жасатыңыз. Сіз оған 10 рет секіруді, жүгіруді немесе бірнеше минут музыкамен билеуді сұрай аласыз. Үй тапсырмасын сабақтан кейінгі уақытта бастап жасаған жақсы. Жазбаша тапсырмаларды ауызша тапсырмалармен ауыстыруға болады. Сабақтың жалпы ұзақтығы бір сағаттан аспауы керек.
3 ереже
Компьютер, теледидар және көрнекі жүктемені қажет ететін кез - келген сабақтардың ұзақтығы күніне бір сағаттан аспауы керек, мұны әлемнің барлық елдеріндегі офтальмологтар мен невропатологтар айтады.
4 ереже.
Бірінші жыл ішінде оқу кезінде сіздің балаңыз көп қолдауды қажет етеді. Ол сыныптастарымен және мұғалімдерімен қарым-қатынасын қалыптастырып қана қоймай, алдымен біреу онымен достасқысы келетінін немесе келмейтінін түсінеді. Дәл осы уақытта баланың өзіне деген көзқарасы қалыптасады. Егер сіз одан сабырлы және сенімді адамның өсуін қаласаңыз, оны жиі мақтаңыз. Дәптердегі екі үшін және кір үшін ұрыспаңыз. Мұның бәрі сіздің балаңыздың өзіне деген сенімін жоғалтуға әкеліп соғады.